Asher Intrater en Ron Cantor
De Bijbel spreekt van de menora, of kandelaar, op drie niveaus: een in de Tora, een in de Profeten en een in het Nieuwe Testament. Mozes kreeg de opdracht een zevenarmige gouden kandelaar te bouwen en die te plaatsen in het Heilige van de tabernakel (Exodus 25:31-40).
De priesters moesten zorgen voor de kandelaar, maar er was geen duidelijk onderwijs over de geestelijke bedoeling van de menora. Als er geen duidelijk onderwijs is over iets in de Tora – zoals het Feest van de Bazuinen - is het vaak omdat het alleen begrepen kan worden in het licht van het Nieuwe Testament.
In het verhaal van Chanoeka, versloegen de Joden, onder leiding van Judas Macabeüs en zijn kleine leger, de koning van Syrië, Antioches Epiphanes, “verwoestten Jeruzalem in 168 B.C.E., verontheiligden de tempel, offerden een varken op het altaar, bouwden een altaar voor Jupiter, verboden aanbidding in de Tempel (offers), verboden besnijdenis op straffe van de dood, verkochten duizenden Joodse families aan slavernij, vernietigden alle uitgaven van de Schrift die maar te vinden waren, en vermoordden iedereen die bleek in bezit te zijn van die uitgaven, en keerden zich tot iedereen om Joden te dwingen hun religie te verloochenen.”
De Menora
Na de verrassende Joodse overwinning, werd de tempel, inclusief de menora opnieuw gewijd door de Makkabeeën toen ze het nieuwe feest van Chanoeka vierden. (Chanoeka betekent “wijding”.) De kandelaar bij Chanoeka wordt in het Hebreeuws Chanoekia genoemd. Hij heeft negen lichtjes die de acht dagen vertegenwoordigen die de menora in de tempel verlicht is, ondanks het feit dat er maar olie voor één dag was (volgens de traditie) en een extra kaars, Shamash genoemd, die gebruikt wordt om de andere aan te steken. Hoewel de meeste Amerikaanse Joden dit een menora noemen, is het geen replica van de menora in de tabernakel. Niettemin was hij duidelijk bedoeld om de tempel menora voor te stellen in de Joods religieuze traditie, omdat hij verwijst naar het wonder van de zevenarmige menora tijdens de her inwijding van de tempel.
Een Teken van Herstel
Het tweede stadium, de profeet Zacharia zag een visioen van een mystieke menora met twee olijfbomen – een aan elke kant. Dit symboliseerde de Heer die Sion herstelde en de tempel door de kracht van Zijn genade en Geest (Zacharia 4:1-10). Dit visioen werd de basis voor het symbool en het zegel van de moderne staat Israël.
Het Lichaam van de Messias
Het derde niveau wordt gevonden in het boek Openbaring, waarin Johannes een bovennatuurlijk visioen kreeg van Yeshua in verheerlijkte vorm, staande te midden van zeven kandelaren. Het ziet er meer naar uit als we de Schrift consequent volgen, dat het of een menora was, die Johannes zag met zeven armen, of zeven menora’s met 49 lichtjes in totaal. Het woord voor kandelaar in de Hebreeuwse geschriften is bijna altijd menora, een zevenarmige kandelaar. In de Griekse vertaling van het Oude Testament, wordt hetzelfde woord gebruikt voor menora als Johannes gebruikte voor kandelaar in Openbaring. In het Hebreeuwse Nieuwe Testament wordt kandelaar vertaald door menora. Verder zijn de menora’s in Openbaring van goud gemaakt, net als God Mozes opdroeg. (Exodus 25).
Elke arm van de menora (of elke menora) vertegenwoordigde de zeven kerken of gemeenten van Klein Azië (Openbaring 1:12, 20), die als symbool staan van alle soorten en stromingen die de internationale ecclesia vormen, of het lichaam van gelovigen. En laten we niet vergeten -alles in de tempel was een aardse afschaduwing van de hemelse realiteit (Hebreeën 8:5). De menora vertegenwoordigt het wereldwijde lichaam van gelovigen.
Zoals de kandelaar van Mozes tot uitdrukking kwam in de Joods religieuze traditie, Zacharia’s profetische visie vond uitdrukking in het moderne Zionisme, en de visioenen zijn een beeld van mensen van alle stammen, talen en naties die verheerlijkt worden door de kracht van God.
Eenheid Brengt Gods Vuur
We weten dat de menora in de tempel gebouwd moest worden naar het patroon dat God Mozes gaf. (“Zie erop toe dat u het maakt naar zijn ontwerp, dat u op de berg getoond is” [Exodus 25:40].)
Dus, als het visioen van een zevenarmige menora representatief was voor het één geworden lichaam van gelovigen, dan moet vuur ook van betekenis zijn.
Zonder de menora kun je geen vuur hebben – zeker geen gecontroleerd, beheerst vuur. Toen de menora gebouwd was, kon hij aangestoken worden. Op dezelfde manier, toen de gelovigen bijeen waren met Shavuot (Pinksteren) in eenheid – met één doel en focus, wachtend op de Heilige Geest – werden ze die geestelijke menora die aangestoken kon worden, en de Geest kwam als tongen van vuur. In feite, het beeld van de 120 met vlammen van vuur boven hen is een beeld van een menora met vele armen. Elke arm is in vuur, en doet de wil van God.
Met de menora op z’n plaats – zoals Yeshua instrueerde (“Maar blijf in Jeruzalem, totdat u met kracht uit de hoogte bekleed zult worden.” [Lukas 24:49]) – kon het vuur van de Heilige Geest niet alleen vallen, maar ook functioneren door iedere gelovige. De vrucht was dat 3,000 mannen, plus vrouwen en kinderen, op die dag wedergeboren werden.
De les is dat, zoals de menora, het lichaam van de Messias gebouwd moet worden volgens het hemels patroon. Yeshua zegt ons in Johannes 17 dat Zijn diepe verlangen is dat er eenheid is. Alleen als het lichaam één is kan de Geest bewegen zoals Hij wenst (Handelingen 2). Roddel, laster, onenigheid, jaloezie en al dergelijk zaken werken om het authentieke vuur van God te doven.
Alleen de Dienstknecht kan de Kaarsen Aansteken
Het is interessant dat in de Joodse traditie die ene speciale kaars, de shamash, zijn speciale positie boven de andere kaarsen verlaat om naar beneden te komen en licht te geven aan de andere, nog niet aangestoken kaarsen. Shamash betekent “dienaar”. Als de Shamash de andere kaarsen aangestoken heeft, dan neemt hij zijn plaats weer in, boven de andere. Absoluut onbekend aan de meeste religieuze Joden wordt dit beschreven in Filippenzen 2:6-11:
Die, hoewel Hij in de gestalte van God was, het niet als roof beschouwd heeft aan God gelijk te zijn, maar Zichzelf ontledigd heeft door de gestalte van een slaaf [Shamash] aan te nemen en aan de mensen gelijk te worden.
En in de gedaante als een mens bevonden heeft Hij Zichzelf vernederd en is gehoorzaam geworden tot de dood, ja, tot de kruisdood.
Daarom heeft God Hem ook bovenmate verhoogd en heeft Hem een naam geschonken boven alle naam, opdat in de naam van Jezus zich zou buigen elke knie van hen die in de hemel en die op de aarde en die onder de aarde zijn, en elke tong zou belijden dat Jezus Christus de Here is, tot heerlijkheid van God de Vader.
Laat je Licht Schijnen!
Nog één ding. Volgens de Joodse traditie moeten we de Chanoeka aansteken en hem voor het raam zetten om het wonder van de Chanoeka te laten zien aan allen die ernaar kijken. Dacht Yeshua hieraan (hoewel de traditie pas later kwam), toen Hij zei: “U bent het licht van de wereld. Een stad die boven op een berg ligt, kan niet verborgen zijn. En ook steekt men geen lamp aan en zet die onder de korenmaat, maar op de standaard, en hij schijnt voor allen die in het huis zijn. Laat uw licht schijnen voor de mensen, dat zij uw goede werken zien en uw Vader, die in de hemelen is, verheerlijken. (Mattheüs 5:14-16)?
Of, “Ik ben het licht van de wereld. Wie Mij volgt zal beslist niet in de duisternis wandelen, maar zal het licht van het leven hebben.” (Johannes 8:12)
Misschien vind je het interessant te weten dat Yeshua zelf Chanoeka vierde. In Johannes 10:22, gaat het erover dat Hij in Jeruzalem was voor het feest van de Inwijding (Chanoeka).
Wat is de les?
1. Streef naar eenheid (Filippenzen 1:7).
2. Verwacht de Heilige Geest (Handelingen 2:1-4).
3. Laat je licht schijnen (Mattheüs 5:14-16).
